มาตรฐานชุดสายพ่วง มอก.2432-2555

ชุดสายพ่วง หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า ปลั๊กพ่วง เป็นอุปกรณืสำหรับเพิื่มความยาวของสายไฟฟ้าจากเต้ารับที่ติดอยู่กับผนังไปยังเครื่องใช้ไฟฟ้าเพื่อเพิ่มความสะดวกในการใช้งาน ปัจจุบันมีการใช้ชุดสายพ่วงกันอย่างแพร์หลายในเกือบทุกครัวเรือน ทั้งยังหาซื้อได้ง่ายและมีให้เลือกหลากหลายรูปบบตามความชอบและวัตถุประสงค์ในการใช้งาน แต่รู้หรือไม่ว่าสาเหตุหนึ่งของไฟฟ้าลัดวงจรซึ่งเป็นต้นเหตุของการเกินเพลิงไหม้ ส่วนใหญ่มาจากชุดสายพ่วงที่ไม่ได้มาตรฐาน ทำมาจากวัสดุที่มีคุณภาพต่ำ เช่น ชิ้นส่วนโลหะที่เป็นจุดสัมผัสของปลัํกเสียบทำจากทองเหลืองที่บางมาก หรือทำจากเหล็กชุบทองเหลือง ซึ่งเมื่อใช้งานไประยะหนึ่งมักเกิดการหลวมคลอนของเต้ารับทำให้กระแสไฟฟ้าเดินไม่สะดวก เกิดความร้อนสูงขณะใช้งาน ทำให้เกิดการลุกไม้ลามไปติดส่วนที่เป็นพลาสติกนอกจากนี้ อาจมีการใช้สายไฟฟ้าที่มีขนาดเล็กและคุณภาพต่ำซึ่งไม่สามารถทนต่อการใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าหลายเครื่องในเวลาเดียวกัน ทำให้สายไฟฟ้าเกิดการลุกไหม้และลามไปเป็นต้นเกตุของการเกิดเพลิงไหม้ตามมา รวมถึงไม่มีอุปกรณ์ช่วยในการตัดกระแสไฟเกิน

สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม หรือ สมอ. จึงได้กำหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรทเต้าเสียบและเต้ารับสำหรับใช้ในที่อยู่อาศัยและงานทั่วไป ที่มีจุดประสงค์คล้ายกัน : ชุดสายพ่วง มาตรฐานเลขที่ มอก.2432 – 2555 เป็นมาตรฐานบังคับ โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธุ์ 2561 เป็นต้นมา เป็นผลให้ผู้ผลิต ผู้นำเข้า และ ผู้จำหน่าย ต้องผลิต นำเข้า และจำหน่ายชุดสายพ่วงที่ได้รับใบอนุญาตและแสดงเครื่องหมายมาตรฐาน สมอ. เท่านั้น

ข้อสังเหตการเลือกซื้อชุดสายพ่วงที่ได้มาตรฐาน

1. สังเกตว่ามีเครื่องหมายมาตรฐาน มอก. บนผลิตภัณฑ์ แสดงถึงผลิตภัณฑ์ได้มีการรับรองคุณภาพได้ตามมาตรฐาน

2. ที่เต้ารับมีตัวปิดช่อง และมีขั้วสายดิน เพื่อป้องกันเด็กเอานิ้วมือแหย่รูปลั๊ก

3. เต้าเสียบต้องเป็นแบบขากลม 3 ขาซึ่งเป็นเต้าเสียบสองขั้วพร้อมขั้วสายดินมีฉนวนกันกระแสไฟฟ้าที่โคนขาปลั๊กไฟเพื่อป้องกันสัมผัสโคนขาปลั๊กไฟ

4. เต้ารับและเจ้าเสียบต้องเสียบพอดีกัน ไม่แน่นและหลวม
5. มีอุปกรณ์ป้องกันกระแสไฟเกินในชุดสายพ่วงที่มีเต้ารับตั้งแต่ 3 ตัวขึ้นไป

6. สวิตช์เปิด-ปิด เพื่อป้องกันไฟกระชากจากการถอดปลั๊กเต้าเสียบ เป็นอุปกรณ์เสริม ซึ่งจะมีหรือไม่มีก็ได้

ตัวอย่างชุดสายพ่วงที่ได้มาตรฐาน

ข้อแนะนำในการใช้ชุดสายพ่วงให้ปลอดภัย

1. ใช้ด้วยความระมัดระวัง ควรปิดสวัตช์เครื่องใช้ไฟฟ้าก่อนเสียบปลั๊กพ่วง
2. ถอดปลั๊กทุกครั้งหลังใช้งาน เพื่อตัดกระแสไฟฟ้าและป้องกันไฟฟ้าลัดวงจร
3. ไม่ใช้ชุดสายพ่วงเกินขนาดพิกัสกระแสไฟฟ้าที่ระบุไว้บนฉลากและไม่ควรเสียบเครื่องใช้ไฟฟ้าใช้งานพร้อมกันหลายเครื่องรวมถึงต่อพ่วงกันหลายชั้น
4. ไม่ใช้ชุดสายพ่วงกับเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่มีการใช้งานต่อเนื่องยาวนาน หรือต้องใช้กระแสไฟตลอดเวลา เช่น ตู้เย็นและเครื่องทำน้ำเย็น เพราะอาจทำให้กระแสไฟฟ้าลัดวงจร ส่งผลให้เกิดเพลิงไหม้ได้
5. ไม่นำชุดสายพ่วงที่อยู่ในสภาพชำรุดมาใช้งานอย่างเด็ดขาด
6. ชุดสายพ่วงออกแบบมาเพื่อใช้งานชั่วคราว จึงไม่ควรนำนางปลั๊กไฟของชุดสายพ่วงหรือชุดสายพ่วงไปติดตั้งแบบถาวร
7. หยุดใช้งาน หากพบสิ่งผิดปกติขณะใช้งาน พร้อมปิดสวัตซ์ เครื่องใช้ไฟฟ้าทันที